Derya Alabora

Derya Harupçu[1] ya da bilinen adıyla Derya Alabora özellikle Masumiyet filmi, farklı tiyatro gruplarıyla yaptığı tiyatro çalışmaları ve Şaşıfelek Çıkmazı dizisiyle tanınır.

Yaşam öyküsü

Opera sanatçısı Nazım Harupçu ile ilkokul öğretmeni Türkan Harupçu'nun tek çocuğu olarak İstanbul'da dünyaya geldi. "Alabora" soyadını "ikinci annem" diye adlandırdığı teyzesinin soyadından almıştır.

Kariyeri

Tiyatro

Mezuniyetinin ardından bir yıl Bursa Devlet Tiyatrosu'nda çalıştı. Devlet Tiyatroları'ndan istifa ettikten sonra ise, çeşitli özel tiyatro gruplarının oyunlarında yer aldı. Bir süre Ali Poyrazoğlu ile çalıştıktan sonra, Özdemir Çiftçioğlu ile birlikte Tiyatro Grup'u kurdu. 5. Sokak Tiyatrosu, DOT ve garajistanbul’un oyunlarında oynadı.

Oynadığı oyunlardan bazıları, Jean Genet'nin eseri Balkon (Tiyatro Stüdyosu, 1998), Özen Yula'nın yazdığı Ay Tedirginliği, DOT'un ilk oyunu olan ve Bryony Lavery'nin yazdığı Donmuş (Frozen), 2007 İstanbul Tiyatro Festivali'nde sahnelenen deneysel oyun Oyunu Bozun ve Sevim Burak'ın Yanık Saraylar kitabındaki öykülerden Naz Erayda'nın uyarladığı bir oyun olan Ya Seni Rüyasında Bir Daha Hiç Görmezse'dir.

Sinema

İlk sinema filmi, Nisan Akman'ın yönettiği 1987 yapımı Bir Kırık Bebek'tir. Bu filmin sonrasında, neredeyse her filminde farklı bir yönetmenle çalıştı. İki filminde birden oynadığı yönetmenler, Tomris Giritlioğlu (80. Adım ve Salkım Hanımın Taneleri) ve Yeşim Ustaoğlu'dur (İz ve Pandora'nın Kutusu).

Derya Alabora'nın sinemada en çok ödül aldığı ve en çok bilinen rolü, Zeki Demirkubuz'un Türk sinemasının en iyi filmlerinden biri sayılan ikinci filmi Masumiyet'teki fahişe Uğur'dur. Oyuncu bu rolüyle, Antalya Altın Portakal Film Festivali, Adana Altın Koza Film Festivali ve SİYAD En İyi Kadın Oyuncu ödüllerinin de aralarında bulunduğu pek çok ödül almıştır. Bu filmdeki rol arkadaşları, yine aynı filmdeki performanslarıyla çeşitli ödüller almış olan Haluk Bilginer ve ilk sinema filminde oynamış olan Güven Kıraç'tır.

Uzun metrajlı filmlerinin yanı sıra, Şaşıfelek Çıkmazı dizisinde de birlikte çalıştığı yönetmen Çağan Irmak'ın Bana Old and Wise'ı Çal adlı kısa filminde, Erkan Can'la baş rolleri paylaştı.

Barış Pirhasan'ın 2007 yapımı filmi Adem'in Trenleri (2007) filminde, Adem'in annesi Şükran'ı canlandıran oyuncu, 2008 yılında ise, Pandora'nın Kutusu filminde yer aldı.

Ayrıca Türk-Alman ortak yapımı “Die Fremde” (Ayrılık) filmiyle Hollywood'da dikkatleri üzerine çekmiştir.

Alabora, 2014 yılında Deliha filminde rol almıştır.

TV

Televizyon'daki en bilinen rolü, TRT'de yayınlanmış olan Şaşıfelek Çıkmazı dizisindeki Aysel'dir. Bu dizide, Zuhal Gencer'le başrolleri paylaştı. Uzun süre Mahinur Ergun'un yazıp yönettiği, 2001'de çekilen yeni bölümlerinde ise yönetmenliği Çağan Irmak'ın devraldığı dizi, aynı zamanda, oyuncunun en uzun süre devam etmiş olan TV dizisidir.

Diğer televizyon dizilerinden en bilinenleri, her ikisi de Kanal D'de yayınlanmış olan Aşk Meydan Savaşı ve Aşk Her Yaşta'dır.

Ve Şu anda Show Tv'Nin Romantik Komedi Dizisi Acil Aşk Aranıyor (dizi)'da Türkan Karakterini Canlandırıyor.

Kişisel yaşamı

1983'ten bu yana Uğur Yücel'le evli olan Alabora'nın 1985 doğumlu Can isminde bir oğlu vardır. Derya Alabora'nın kuzeni oyuncu Mustafa Alabora, onun oğlu ise, oyuncu Memet Ali Alabora'dır.

1982 yılında Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Tiyatro Anasanat Dalı'ndan mezun oldu. Aynı bölümde öğretim görevlisi olarak çalışmakta ve Digital Film Academy İstanbul'da ders vermektedir.

İnsan hakları ve özellikle düşünce özgürlüğü konusunda oldukça duyarlı olan oyuncu, bu konularla ilgili kimi eylem ve etkinliklere destek verir.

Rol aldığı tiyatro oyunları

İstanbul'da Bir Dava : Franz Kafka - "Kumpanya" - 2008
Ya Seni Bir Daha Rüyasında Hiç Göremezse : Sevim Burak - Beşinci Sokak Tiyatrosu - 2006
Donmuş : Bryony Lavery - Tiyatro Dot - 2005
Çift Yönlü Ayna : Arthur Miller - Tiyatro Stüdyosu - 2004
Balkon : Jean Genet - Tiyatro Stüdyosu - 1998
Kan Kardeşleri  : Willy Russell - Tiyatro Stüdyosu - 1991
Uzaktan Piyano Sesleri : Jofrey Maddow-John Driver - Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu - 1990
Deli Dumrul : Güngör Dilmen - İstanbul Devlet Tiyatrosu - 1979
Oynadığı filmler ve TV dizileri
Bir Kırık Bebek (Yön. Nisan Akman, 1987) - Aysel (Derya Yücel adıyla.)
Dönersen Islık Çal (Yön. Orhan Oğuz, 1993)
İz (Yön. Yeşim Ustaoğlu, 1994)
Yengeç Sepeti (Yön. Yavuz Özkan, 1995)
80. Adım (Yön. Tomris Giritlioğlu, 1996) - Aslı
Şaşıfelek Çıkmazı (Yön. Mahinur Ergun 1996-1998, Çağan Irmak 2001) (TV) - Aysel
Masumiyet (Yön. Zeki Demirkubuz, 1997) - Uğur
Bana Old and Wise'ı Çal (Yön. Çağan Irmak, 1998) - Eda
Salkım Hanımın Taneleri (Yön. Tomris Giritlioğlu, 1999) - Nimet
Renkli Dünyalar (Yön. Ünal Küpeli, 1999) (TV)
Aşk Meydan Savaşı (Yön. Ömür Atay 2002, Yalçın Yelence 2003) (TV) - Mine
Simbiyotik (Yön. Harun Özakıncı, 2004) (Gösterime girmedi.)
Aşk Her Yaşta (Yön. Raşit Çelikezer, 2005) (TV) - Canan
Adem'in Trenleri (Yön. Barış Pirhasan, 2007) - Şükran
Pandora'nın Kutusu (Yön. Yeşim Ustaoğlu, 2008) - Nesrin
Es-Es (2009) - Selmin
Karanlıktakiler (2009) - Umay
Ezber (Kısa Film) - (Yön. Tolga Öztorun, 2009)
Ayrılık (film) - 2010
Küçük Hanımefendi (2011-2012) - Fehime
Çıplak Gerçek (2012) - Hazal'ın Annesi
A Most Wanted Man (İnsan Avı) - (Yön. Anton Corbijn, 2014) - Leyla Oktay
Deliha (2014) - Aysel
İstanbul Sokakları (2016)

Ödülleri

Bir Kırık Bebek
1. Ankara Film Şenliği, 1988 - En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Yengeç Sepeti
7. Ankara Film Festivali, 1995 - En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu
31. Antalya Film Şenliği, 1994 - En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Masumiyet
11. Adana Altın Koza Film Şenliği, 1997 - En İyi Kadın Oyuncu
10. Ankara Film Festivali, 1998 - En İyi Kadın Oyuncu
34. Antalya Film Şenliği, 1997 - En İyi Kadın Oyuncu
20. Siyad Türk Sineması Ödülleri, 1998 - En İyi Kadın Oyuncu
ÇASOD Ödülleri, 1998 - En İyi Oyuncu (Rol arkadaşları Haluk Bilginer ve Güven Kıraç'la birlikte.) Balkon (Tiyatro Stüdyosu)
2. Afife Tiyatro Ödülleri, 1998 - Yılın En Başarılı Yardımcı Kadın Oyuncusu Adem'in Trenleri
40. Sinema Yazarları Derneği Ödülleri, 2008 - En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Pandora'nın Kutusu
3. Yeşilçam Ödülleri, 2010 - En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu