Faure Requiem - İstanbul DOB

İstanbul Devlet Opera ve Balesi

Faure Requiem Konseri

Orkestra Şefi: İbrahim Yazıcı
Koro Şefi: Linas Balandis

Gabriel Fauré’nin Re minör Requiem (Op.48) yapıtı, 1887–1890 yılları arasında bestelenmiş olup, hem orkestral sadeliği, hem de ruhsal yoğunluğu ile Batı müzik tarihinde özgün bir konuma sahiptir. Geleneksel Katolik cenaze ayin müziğinden esinlenmesine rağmen, eserin dramatik yapısı dönemin diğer Requiem eserlerinden belirgin biçimde ayrılır. Fauré, “Dies irae” dizisinin büyük bölümünü bilinçli olarak dışarıda bırakmış, yalnızca “Pie Jesu” kısmına yer vererek eserin genel karakterini yumuşatmıştır. Bu yaklaşım, bestecinin ölüm temasını bir “son yargı” korkusu yerine “ebedî huzur” ve “dinginlik” düşüncesiyle işlediğini ortaya koyar.

Yedi bölümden oluşan eser; solistler (soprano ve bariton), koro, orkestra ve org için yazılmıştır. Özellikle final bölümü “InParadisum”, cenaze ayininin resmi litürjisinde yer almayan ancak defin ritüelinde kullanılan bir metin üzerine bestelenmiş olmasıyla dikkat çeker. Bu yönüyle eser, Katolik ayin müziği kalıplarını esnetirken aynı zamanda bireysel bir inanç deneyimini yansıtır.

Fauré, kendi ifadesiyle, “tüm dinî illüzyonlarını” bu esere aktardığını, fakat baştan sona “insanca bir huzur” anlayışının esere hâkim olduğunu belirtmiştir. İlk versiyonu 1888 yılında Paris’teki La Madeleine Kilisesi’nde bir cenaze töreninde icra edilen Requiem, sonraki revizyonlarıyla birlikte 1900 yılında son hâlini almıştır.

Bu unutulmaz yapıt, günümüzde de dünya sahnelerinin gözde eserlerindendir. Linas Balandis’in koro şefliğini yapacağı Litvanya Devlet Korosu ile İbrahim Yazıcı yönetimindeki İstanbul Devlet Opera ve Balesi Orkestrası tarafından icra edilecek olması, Fauré’nin Requiem’inin evrensel niteliğini ve uluslararası sanat iş birliklerine ilham verici gücünü bir kez daha gözler önüne sermektedir.

Bu unutulmaz yapıtın yanında, C.Gounod'nun "Marche funèbre d'une marionnette" ve C. Saint-Saëns'ın "Bacchanale" (Samson et Dalila,Op.47) adlı eserlerini de sanatseverlerimizle buluşturuyoruz.

Charles Gounod’nun 1872’de bestelediği Marche funèbre d’une marionnette (Bir Kuklanın Cenaze Marşı), müzik tarihinin hem ironik mizahı hem de zarif orkestral işçiliğinin göstergesidir. Eser, bir kuklanın absürd ölümü üzerine kurgulanmış alaycı bir cenaze yürüyüşüdür. Gounod, bu eserinde, 19. yüzyılın romantik “cenaze marşı” geleneğini parodileştirir ve dinleyiciye grotesk bir mizah duygusu yaşatır.

Camille Saint-Saëns’ın en ünlü operalarından Samson et Dalila’nın üçüncü perdesinde yer alan Bacchanale, 19. yüzyıl Fransız operasında egzotizmin güçlü bir temsili olarak öne çıkmaktadır. Bacchanale, doğrudan anlatının dramatik doruklarından biri olarak, Filistinlilerin zafer sarhoşluğunu ve putperest danslarını sahneye taşır.

Müzikal olarak, oryantalist renkleriyle dikkat çeken eser; obuaların ve klarnetlerin süslemeli melodileri, vurmalı çalgıların ritmik yoğunluğu ve yaylıların sürekli ivme kazanan figürleriyle Doğu’ya atfedilen “şehvet” ve “coşku” duygusunun resmidir.