Macar Devlet Tiyatrosu Bánk Bán

Macar Devlet Tiyatrosu Bánk Bán Tiyatro Oyunu

1213 tarihinde yer alan bu hikayede II. Endre Macar kralı ordularıyla Galiçya cephelerinde savaştadır. Yokluğunda yerine ülkenin “nádor”u Bánk Bán bakıyordur. Kralın Meranyalı eşi Gertrudis sarayda ihtişamlı bir balo düzenler. Gertudis’in küçük kardeşi Otto, Bank Bán’ın İspanyol asıllı eşi Melinda’yı cezb etmek için kötü planları vardır. En önemli olayların şahidi olacak kişi, kraliçenin hizmetçisi İzidora ise Otto’ya aşıktır. Kraliçenin emri üzerine ülkeyi gezen Bánk Bán’ı Meranyalıların gücüne direnen Macar soyluların lideri Petur Bán onu gizlice saraya geri çağırır. Bánk Bán “Melinda’nın pürüssüz, pak adı” parolasıyla kurulan komployu öğrenir. Saraydaki dobra hayat, ülke halkının zor hayatı ile zıttır. Yaşlı köylü, Tiborc aç ailesine yemek çalmak için gizlice saraya girer, ama eli boş çıkar. Otto Melinda’ya aşkını itiraf eder ve Bánk Bán bunun gizlice kulak tanığı olur. Olayı görmediği, sadece kulak misafiri olduğu için içindeki hisler gerilir. Akabinde Bánk Bár kraliçe Gertrudis’in kendi prestijini korumak adına kardeşi Otto’yu bir taraftan gaza getiren bir taraftan da kışkırtmaya çalışan konuşmalarına kulak misafiri olur. Otto’nun samimi dostu olan Bíberach Otto’ya Melinda’yı baştan çıkarmak için aşk şurubu ve Gertrudis için uyku şurubu verir. Tüm bunların ardından sahneye kılıcını çekmiş olan Bánk Bán girer ve büyük monoloğunda vatanı ve aşkı ile ilgili gerçekleri görmek istediğini anlatır. Direnen soylular ve Melinda’nın iki kardeşi Simon ve Mikhál Petur Bán’ın evinde toplanırlar. Petur onları kraliçeyi öldürmeleri için kışkırtır ama toplantıya yetişen Bánk Bán onları kraliyetin kutsal olduğunu hatırlatarak onları sakinleştirmeyi başarır. Tam bu anda Bíbearch gelip Otto’nun sarayda Melinda’yı baştan çıkardığı haberini getirir.

Bánk Bán eşinin odasına geç yetişir. Melinda af için yalvarır ama kocası ona inanmaz ve çocuklarını lanetler. Melinda telaşlı ayrılır, sonra Tiborc gelir ve Bánk Bán’ın dikkatini yabancılar tarafından yağmalanan ülkenin durumuna çeker. Bánk Bán’ın ve ablasının gazabından da korkan Otto Bíberach’tan yardım ister, ama bunun yerine büyük bir tartışmaya girerler. Bíberach ona eskiden işlemiş olduğu bir cinayeti hatırlattığında bıçaklar. İzidora kraliçeyi olanlardan haberdar ettikten sonra ülkeyi terk etmek istediğini de belirtir. Gertrudis Melinda’yı huzuruna çağırır ve ondan gerçekleşen kötülüğün hesabını vermesini ister. Mikhál kavgalı taraf ve kraliçe arasındaki gerilimi yatıştırmak için saraya gider ama Gertrudis onu ve Simon’u da tutuklatır. Bánk Bán Melinda’yı Tiborc’un koruması altına verir. Bánk Bán kraliçeyle baş başa kalır. Kralın vekili olarak ondan şahsi meseleleri ve ülkenin sorunları ile ilgili ondan hesap sorar. Tartışmalarına kulak misafiri olan Otto odaya dalar. Bánk Bán Otto’ya lanet okur, bunu sindiremeyen kraliçe ise bunun üzerine bıçak çeker. Bánk Bán, bıçağı ondan alıp kraliçeye saplar. Bunun üzerine kıyamet kopar. Otto firar eder. Ülkeye dönen kraliyet ordularının öncüleri ayaklanan soylularla kavgaya girer, Petur ve ailesi ölür. Kral eve vardığında Gertrudis’in naşıyla karşılaşır. Hayatta kalan figürler olayları toparlamaya çalışır, saray halkı olanlardan Petur’u suçlar ama sahneye giren Bánk Bán yaptıklarını itiraf eder. Bu an Otto’nun kiralık katilleri tarafından öldürülen Melinda’nın naşıyla Tiborc varır. Kral affeder; kraliçenin şiddetli ölümü ile ilgili hak verir çünkü kendisi de tamamen çöken Bánk Bán’a kesilebilecek en ağır cezanın onu hayatta bırakmak olacağının farkındadır.